به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، از عمرانیترین معاونتهای وزارت راه و شهرسازی؛ شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل است که در حال حاضر بهطور همزمان ۱۱۲ پروژه ریلی، راهی، آزادراهی و... در دست اجرا دارد. پروژه آزادراه تهران- شمال، آزادراه اصفهان- شیراز، آزادراه منجیل- رودبار، آزادراه حرم تا حرم، آزادراه کنارگذر جنوبی تهران، راهآهن همدان، پروژه راهآهن چابهار، راهآهن قزوین – رشت، ساخت و تکمیل کریدور شماره ۱۰، ساخت راهآهن غرب کشور تنها بخشی از پروژههای شرکت ساخت است که برخی از این پروژهها به پیشرفت فیزیکی قابلتوجه و به مراحل نهایی برای بهرهبرداری رسیده است.
حال اینکه مهمترین مانع پیش روی اجرای این پروژهها، موضوع تأمین مالی است که با توجه به شرایط اقتصادی دولت ناشی از کاهش درآمدهای نفتی، مشکلاتی در این زمینه به وجود آمده است. «جعفر سفیدیان» مدیرکل برنامهریزی و بودجه شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل در گفتوگوی تفصیلی با خبرنگار ایلنا دراینباره میگوید: در سال گذشته حدود ۱۳۰۰ میلیارد تومان تخصیص نقدی داشتیم اما در سال جاری تاکنون میزان تخصیص نقدی در حدود ۳۷۳ میلیارد تومان بوده است.
به گفته وی، از ابتدای سال ۱۳۹۵ تاکنون معادل ۳۷۳ میلیارد تومان تخصیص نقدی برای تملک اراضی واقع در مسیر اجرای طرحهای عمرانی و حدود ۲۳۴۶ میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی برای پرداخت مطالبات پیمانکاران ابلاغشده است. از سوی دیگر ۲۴۶۷ میلیارد تومان اوراق مشارکت بهمنظور اجرای طرحهای انتفاعی ابلاغشده که درمجموع ارقام ابلاغی معادل ۵۱۸۶ میلیارد تومان است. البته خوشبختانه بودجه سال آینده شرکت ساخت باهدف تقویت بخش ریلی چیزی حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان افزایش مییابد.
یکی دیگر از مشکلات این بخش انباشت بدهیها به پیمانکاران از سالهای گذشته است که برای پرداخت این رقم بدهیها نیاز به اسناد خزانه اسلامی است که طبق گفته سفیدیان از همین طریق بخش عمدهای از این بدهیها پرداختشده است.
مدیرکل برنامهریزی و بودجه شرکت ساخت در این گفتوگو به جزییات پروژههای عمرانی در دستساخت این شرکت پرداخته و همچنین درباره میزان تخصیص بودجه نقدی، انتشار اسناد خزانه اسلامی و اوراق مشارکت و همچنین درباره اولویتبندی پیمانکاران برای پرداخت بدهیهایشان توضیح داده است.
مشروح گفتوگوی ایلنا با مدیرکل برنامهریزی و بودجه شرکت ساخت در ادامه آمده است:
در حال حاضر پروژههای در دست اجرای شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل چه تعداد است و برای اجرای این پروژهها چه بودجهای را در اختیاردارید؟
در قانون بودجه سال ۱۳۹۵ تعداد ۱۱۲ طرح تملک داراییهای سرمایهای برای شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور تعریف شده است. از این تعداد، ۶۱ طرح مربوط به احداث راه اصلی و بزرگراه، ۳۰ طرح مربوط به احداث راهآهن و ۲۱ طرح مربوط به احداث آزادراه است که اعتبار مصوب آنها در قانون بودجه سال جاری به ترتیب معادل ۱۵۲۵ میلیارد تومان، ۱۲۹۰ میلیارد تومان و ۴۲۰ میلیارد تومان لحاظ شده است؛ بنابراین جمع کل اعتبار مصوب قانون بودجه سال جاری برای ۱۱۲ طرح مذکور معادل ۳۲۳۵ میلیارد تومان است.
از ابتدای سال ۱۳۹۵ تاکنون معادل ۳۷۳ میلیارد تومان تخصیص نقدی برای تملک اراضی واقع در مسیر اجرای طرحهای عمرانی و حدود ۲۳۴۶ میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی برای پرداخت مطالبات پیمانکاران ابلاغشده است. از سوی دیگر ۲۴۶۷ میلیارد تومان اوراق مشارکت بهمنظور اجرای طرحهای انتفاعی ابلاغشده که درمجموع ارقام ابلاغی معادل ۵۱۸۶ میلیارد تومان است. همچنین از محل بند (ز) تبصره (۵) قانون بودجه سال جاری هم معادل ۴۱ میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی ابلاغشده که خوشبختانه تمام این رقم محقق شده است.
این ارقام نسبت به سال گذشته چه تغییری داشتهاند؟ آیا روند تحقق بودجه صعودی بوده است؟
در سال گذشته از مجموع ۶۵۲۳ میلیارد تومان بودجه ابلاغی، معادل ۴۲۳۰ میلیارد تومان منابع جذب شد اما در سال گذشته میزان تخصیص نقدی نسبت به سال جاری در سطح بالاتری قرار داشت. در سال گذشته حدود ۱۳۰۰ میلیارد تومان تخصیص نقدی داشتیم اما در سال جاری تاکنون میزان تخصیص نقدی در حدود ۳۷۳ میلیارد تومان بوده است که امیدواریم تا پایان سال جاری این میزان افزایش یابد.
چقدر از این رقم به پرداخت بدهی پیمانکاران اختصاص مییابد؟
در ابتدای سال با تخصیص منابع از سوی سازمان برنامهوبودجه، بخش عمدهای از بدهی شرکت ساخت به پیمانکاران پرداخت شد. در حال حاضر میزان بدهی شرکت به پیمانکاران در حدود ۲۶۰۰ میلیارد تومان است، هرچند این رقم در حال نوسان است، چراکه متناسب با ارائه صورتوضعیت توسط پیمانکاران، پرداخت به آنها صورت میگیرد.
میزان رشد اعتبارات پیشبینیشده در لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ برای اجرای طرحهای عمرانی شرکت ساخت چقدر است؟
در لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ بهرغم کاهش اعتبارات طرحهای جادهای، بخش احداث طرحهای ریلی رشد قابل قبولی داشت. در سال ۱۳۹۵ اعتبار مصوب شرکت در بخش طرحهای عمرانی معادل ۳۲۳۵ میلیارد تومان بود که برای سال آینده رشدی در حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان داشته و معادل ۴۲۷۰ میلیارد تومان در لایحه لحاظ شده است که این مقدار رشد همانگونه که قبلاً ذکر شد در بخش طرحهای ریلی بوده است، چراکه سیاست دولت در حال حاضر تقویت بخش حملونقل ریلی بهمنظور کاهش تلفات جادهای و انتقال حمل بار و مسافر از بخش جادهای به بخش ریلی است. لازم به ذکر است از مجموع اعتبارات فصل حملونقل در قانون بودجه سال جاری، ۴۸ درصد به این شرکت اختصاص دارد.
در سال جاری سهم طرحهای جادهای و ریلی از مجموع طرحهای عمرانی مورد تعهد شرکت ساخت، چه میزان است؟
از مجموع ۱۱۲ طرح مصوب (انواع راه و راهآهن و آزادراه) مندرج در پیوست شماره یک قانون بودجه به طول ۳۳ هزار کیلومتر، ۳۰ طرح متعلق به بخش ریلی به طول ۹۱۳۴ کیلومتر (شامل روسازی و زیرسازی و ایستگاهها)، ۲۱ طرح متعلق به بخش آزادراهی به طول ۳۵۲۶ کیلومتر و ۶۱ طرح متعلق به بخش احداث راه و بزرگراه به طول ۱۸۴۷۰ کیلومتر است که از مجموع ۳۳ هزار کیلومتر کل طول طرحهای مصوب، در حال حاضر معادل ۱۰.۱۲۳ کیلومتر در دست اجرا است.
در سال گذشته حدود ۵۹۰ کیلومتر راه و بزرگراه، ۲۸ کیلومتر آزادراه و ۱۷۵ کیلومتر راهآهن به بهرهبرداری رسیده است. امسال هم تاکنون، ۶۷۱ کیلومتر راه و بزرگراه ساختهشده و ۹۹ کیلومتر از طرحهای ریلی موجود در سطح روسازی ریلگذاری شده است.
از بین این پروژهها کدام پروژه از بیشترین اعتبارات برخوردار است؟
نمیتوان پروژهها را با چنین معیاری دستهبندی کرد. برخی از طرحهای ریلی به دلیل اهمیت ترانزیتی آن در اولویت قرار میگیرند و از اعتبارات بیشتری برخوردار میشوند و بخشی دیگر از طرحها نیز دارای ابنیه و تونلها و تأسیسات زیادی هستند که هزینه کار را افزایش میدهد. بهعنوانمثال راهآهن چابهار– زاهدان به طول ۶۳۰ کیلومتر، یا راهآهن قزوین– رشت به دلیل اتصال به بنادر کشور از نظر دولت در اولویت قرار دارد؛ بنابراین این طرحها به نسبت از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.
چه تعداد طرح برای اتصال به شبکه ترانزیتی کشورهای همسایه در دست اجرا داریم؟
اولین طرحی که در اولویت دولت قرار دارد راهآهن غرب کشور است که به کشور عراق متصل میشود. راهآهن تهران- همدان– سنندج به دلیل اتصال به مرز سلیمانیه، راهآهن چابهار- زاهدان به دلیل توسعه بندر چابهار و اتصال آن به شبکه سراسری ریلی و راهآهن شیراز – بوشهر- عسلویه به دلیل تکمیل شبکه ریلی شمال به جنوب کشور و امکان حملونقل سریع بار و مسافر از شمال به جنوب، در اولویت قرار دارند. البته منابع مالی عمومی موجود پاسخگوی هزینههای موردنیاز احداث این پروژهها در موعد مقرر نیست اما دولت به دلیل مزیت اقتصادی و اجتماعی طرحهای مذکور، اجرای آنها را در اولویت قرار داده است.
طبق گفته شما میزان بودجه نقدی شرکت ساخت در سال گذشته ۱۳۰۰ میلیارد تومان بوده که امسال این رقم تاکنون به ۳۶۵ میلیارد تومان تقلیل یافته است. دلیل این اختلاف رقم قابلتوجه چیست؟
سیاست پولی و مالی دولت در سال جاری بر این بوده است که جهت کنترل تورم و مهار نقدینگی، از تخصیص نقدی حتیالمقدور اجتناب کند و بیشتر از ابزارهای مالی اسلامی مانند اوراق مشارکت، اسناد خزانه اسلامی و ... جهت تأمین منابع مالی موردنیاز پروژهها استفاده کند.
با توجه به نرخ تنزیل بالای ۱۰ درصد موجود در بازار سرمایه برای تبدیل اسناد خزانه اسلامی به پول نقد، آیا پیمانکاران از دریافت اسناد در قبال مطالباتشان استقبال میکنند؟
با توجه بهتازگی موضوع استفاده از ابزارهای مالی نوین جهت پرداخت مطالبات پیمانکاران، در ابتدا استقبال پیمانکاران از این ابزارها در سطح پایینتری قرار داشت، لیکن بهمرور این ابزارها جای خود را در اقتصاد بازکردهاند. در سال گذشته از ۲۰۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت ابلاغشده به شرکت ساخت، معادل ۱۸۵۰ میلیارد تومان آن به پیمانکاران تخصیص داده شد که نشاندهنده عملکردی مطلوب در این حوزه است. همچنین در همان سال معادل ۱۰۰ درصد مبلغ ۷۰۰ میلیارد تومان اسناد خزانه اسلامی ابلاغشده جذب شد. البته ماهیت قانونی اسناد خزانه اسلامی با اوراق مشارکت متفاوت است.
ارجحیت پیمانکاران با دریافت اسناد خزانه اسلامی است یا اوراق مشارکت؟
هرکدام این اوراق ویژگیها و مزیتهای خود را دارند. اوراق مشارکت تنها به طرحهای انتفاعی مانند آزادراهها اختصاص مییابد اما اسناد خزانه اسلامی را بهتمامی طرحها میتوان تخصیص داد. ولی اسناد خزانه اسلامی به دلیل قدرت نقد شوندگی بالاتر، بیشتر از اوراق مشارکت مورد استقبال قرار میگیرند.
اولویتبندی پیمانکاران برای دریافت اسناد خزانه اسلامی و وصول بدهیها بر چه اساسی است؟
حجم مطالبات پیمانکاران، میزان پیشرفت فیزیکی طرح و میزان فعالیت پیمانکاران ازجمله عوامل مؤثر در تعیین اولویت اختصاص منابع هستند که این اولویتبندیها با هماهنگی و همفکری همکاران سازمان برنامهوبودجه صورت میگیرد.
سال گذشته شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل در بین دستگاههای اجرایی در شاخص اختصاصی جذب منابع رتبه اول را کسب کرد. علیرغم اینکه مجموع اعتبار مصوب طرحهای شرکت ساخت در پیوست شماره یک قانون بودجه معادل ۲۷۰۰ میلیارد تومان بود، این شرکت توانسته است با احصای ظرفیتهای پیشبینیشده در قانون بودجه از قبیل اوراق مشارکت و اسناد خزانه اسلامی و ...، معادل ۴۲۰۰ میلیارد تومان منابع جذب کند و امسال هم تاکنون رقم قابلملاحظهای علاوه بر اعتبار نقدی تخصیص دادهشده است.
اتفاق خوبی که در حال جریان است این است که به استناد ماده ۶ قانون رفع موانع تولید قرار است بدهی شرکت به بانکها به سرفصل بدهی دولت منتقل شود که در صورت عملی شدن، ۴۵۰۰ میلیارد تومان بدهی شرکت ساخت به دو بانک تجارت و سپه به دولت منتقل میشود که حسابرسیهای آن انجامشده و امیدواریم تا یک ماه دیگر به اجرا برسد.
نظر شما